WANDERING IN BETWEEN
Schildersplezier in een wandelnetwerk vol knooppunten

Meteen vind ik het een bijzonder mooie titel.
Anders dan in een oeuvre met werken die enkel een classificering met nummers krijgen of een geheel van schilderijen ‘Zonder titel’, krijgen de titels in het werk van Bart Vandevijvere een bijzondere aandacht.
Niet zelden verwijzen ze naar muziek. ‘Cubes for Joachim Kühn’ of ‘Lines for Joëlle Léandre’. Soms lijken ze te verwijzen naar een wereld of naar dé wereld: ‘The collapse of symbiosis’ of ‘Embracing the circumstances’. Altijd laten ze de kijker voldoende ruimte.

Het schilderij
De titel ‘Wandering in between’ geeft veel ruimte.
Wandelen is doen, zwerven, flaneren, kuieren, lopen. Wandelen is actief, fysiek. Wandelen houdt een belofte van een zekere traagheid in. Je kunt er bij kijken, denken of filosoferen.
Tussenin verwijst dan weer naar uitersten waartussen je je begeeft. Er ontstaat een veld tussen intuïtie en inzicht, nabijheid en afstand, volheid en leegte, vertwijfeling en vertrouwen, densiteit en ijlheid.

Het schilderij Wandering in between, 2017, is een groot doek van 160 x 130cm, geschilderd met acrylverf en water, met muziek als grondstof. Hoe componeer je met verf, kleur en vorm?
Laten we rondwandelen in het schilderij.
Als kijker wandel je van spaarzame verf naar verdichting in een rode driehoek, van geometrische vormen naar puur organische patronen, van gecontroleerde lijnen naar spontane verfvlekken. Je vermoedt meerdere lagen boven elkaar en ziet het wit van het geprepareerde doek.  
De driehoeken en vierkantige vlakken in het centrum tuimelen in de ruimte. Een kantelend perspectief trekt ons naar boven. De geometrie deelt de achtergrond in twee. Soms lijkt het omgekeerd en is er eerst de donkere ruimte en liggen de speelse kleurvlakken erboven op.
De verf is weggewassen, druipt van het doek of vertoont dikke borstelstreken. De verfhuid voelt soms aan als een deken van fluweel, een schors van een boom of een verweerde muur.
Het platte doek verandert in een ruimte waar je kunt binnen kijken. Door binnen te gaan in het schilderij word je als toeschouwer meegenomen in de beweging van het schilderproces. De schilder maakt het schilderij van binnen naar buiten; de toeschouwer wandelt van buiten naar binnen.

De context van een oeuvre
Kunstenaar, werk en toeschouwer zijn altijd in beweging. Het proces van het maken, het product van het schilderij, de muziek als bondgenoot en de essentie van de schilderkunst, laten zich vergelijken met een groot wandelnetwerk.
Het ontstaan van elk schilderij loopt over een lange periode. Elk werk kent veel verschillende stappen. Er is geen vastgelegd plan. Zoals een componist zijn compositie laat ontstaan, zo lopen het plan voor en het ontstaan van het schilderij bij Bart Vandevijvere samen.
Vergelijkbaar met de intertekstualiteit in de literatuur, refereert zijn oeuvre aan de traditie van de schilderkunst. In elk beeld zien we echo’s van constructivisme, suprematisme, geometrische schilderkunst, het abstract expressionisme, post painterly abstractie en de beweging van de Neue Wilde. Als kind van de abstracte schilderkunst wandelt Bart Vandevijvere verder met een koffer vol elementen uit de recente kunstgeschiedenis. Zijn werk staat in relatie tot en wrikt zich los. Tegelijkertijd is elk werk een uniek hedendaags schilderij met een typische Vandevijvere signatuur.
In between verwijst naar het netwerk in het grote veld van de kunst in het algemeen en de vormen van schilderkunst in het bijzonder. Inhoudelijk bewegen we ons van het ene uiterste naar het andere en terug.
Schilderen is voor Bart Vandevijvere een voortdurende, cyclische beweging tussen esthetiek en non-esthetiek, denken en doen, opbouwen en afbreken.
Schilderen is voor hem een permanente en uitdagende attitude, variërend van terughoudendheid naar oplossend vermogen, van breekbaarheid naar brutaliteit, van afstoten en verleiden.
Muziek is nooit ver weg. Het is een cyclische beweging met de seizoenen mee. In de zomer ontstaan de grote schilderijen in de tuin. De ‘Garden Painting Session’ vertoont sporen van omgevingsgeluiden; die variëren van storende grasmaaiers tot vrolijke vogelgeluiden. Werken in heftig zonlicht zorgt voor reflecties op de witte verf. Het droogproces verloopt veel sneller. In de nazomer begeeft de schilder zich terug naar het besloten universum van het atelier. Daar speelt de eigen gekozen muziek. Schilderen is ook wandelen van de vrije buitenruimte naar de intimiteit van de schilderkamer en omgekeerd.

Schildersplezier in een wandelnetwerk vol knooppunten
De schilderijen van Bart Vandevijvere werken aanstekelijk. Als je als toeschouwer mee wandelt, raak je in de ban van puur schildersplezier. Verschillende zintuigen worden tegelijkertijd aangesproken en in beweging gezet. Je voelt met je ogen en je kijkt met je oren. De vluchtigheid van muziek en de duur van het schilderen lijken elkaar aan te raken.
Je beweegt je van wat je innerlijk voelt naar wat je denkt, van begrijpen naar ontroerd zijn.
Wandelen in het werk van Bart Vandevijvere is doen, zwerven, flaneren, kuieren, lopen.
Het is je bewegen tussenin, van de ene pool naar de andere. Op knooppunten kantelt het ene uiterste in de richting van zijn tegenpool.
Soms ontstaat een kantelmoment bij toeval. Een fel roze vlek onderaan rechts in het beeld blijkt het schilderij te veranderen. Toevallig ontstaan, wordt de roze stip een niet te missen element. Vaak komt een scharniermoment tot stand vanuit de bewuste keuze van de schilder om het werk te laten kantelen naar het andere uiterste. Een doek letterlijk omdraaien en schilderen vanuit een andere kijkrichting, doet een wending in het werk ontstaan.
En als kijker ga je mee. Je ontdekt, kijkt kritisch, wordt verbaasd en verwonderd. Er is geen vooraf uitgestippeld plan. Je stapt mee in een wereld van schildersplezier. Je kantelt in elk schilderij naar de overkant en terug. Elk knooppunt is een nieuwe ontdekking.

Els Vermeersch